TÍN CHỈ CARBON LÀ GÌ? CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CHO DOANH NGHIỆP NGÀNH QUAN TRẮC NƯỚC TẠI VIỆT NAM

Ngày đăng: 06/08/2025

627 Lượt xem

0 Đánh giá

Mục lục [Ẩn]

1. Khái niệm tín chỉ carbon là gì?

1.1. Tín chỉ carbon là gì?
1.2. Vì sao có tín chỉ carbon?

2. Cơ chế tín chỉ carbon vận hành như thế nào?
3. Tín chỉ carbon trong ngành quan trắc nước: Cơ hội và Thách thức
4. Thị trường tín chỉ carbon ở Việt Nam

Bài viết này chỉ mang tính chất cung cấp thông tin về tín chỉ carbon. Aquaco không cung cấp dịch vụ về loại tín chỉ này. Cảm ơn quý khách hàng đã dành thời gian đọc bài.

Tín chỉ carbon là một đơn vị được thiết lập với mục tiêu là giảm lượng khí thải carbon trên toàn cầu. Hiện nay tín chỉ carbon có thể được mua bán như một loại hàng hóa tại nhiều quốc gia nhằm thu tiền hoặc tránh bị xử phạt. Trong bài viết này hãy cùng khám phá chi tiết “tín chỉ carbon là gì? cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp ngành quan trắc nước tại Việt Nam”.

1. Khái niệm tín chỉ carbon là gì?

1.1. Tín chỉ carbon là gì?

Tín chỉ carbon (carbon credit) là chứng nhận quyền phát thải khí CO2 hoặc khí nhà kính khác quy đổi sang CO2. Tín chỉ này có thể được tạo ra từ các dự án giảm phát thải khí nhà kính, như tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc cải thiện quy trình sản xuất. Đơn vị của tín chỉ carbon là CO2tđ trong tiếng Việt, hoặc CO2eq trong tiếng Anh.

1.2. Vì sao có tín chỉ carbon?

Tín chỉ carbon ra đời như một cơ chế kinh tế và chính sách môi trường để giảm phát thải khí nhà kính, góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu nhằm:

Đáp ứng yêu cầu cắt giảm phát thải toàn cầu

Thiết lập cơ chế thị trường để giảm phát thải hiệu quả về chi phí

Tạo minh bạch và tiêu chuẩn hóa việc giảm phát thải

Hỗ trợ các quốc gia đang phát triển chuyển đổi xanh

2. Cơ chế tín chỉ carbon vận hành như thế nào?

Theo quy định tại Nghị định số 06/2022/NĐ-CP, thị trường carbon bao gồm hai hình thức chính:

Thị trường carbon bắt buộc: Là hình thức trong đó các tổ chức, doanh nghiệp được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính theo kế hoạch. Nếu phát thải vượt quá hạn ngạch, doanh nghiệp phải mua thêm tín chỉ carbon để bù đắp; nếu giảm phát thải dưới mức phân bổ, phần tín chỉ còn lại có thể chuyển nhượng hoặc bán.

Thị trường carbon tự nguyện: Các tổ chức, doanh nghiệp không bị bắt buộc nhưng tự nguyện thực hiện các dự án giảm phát thải nhằm mục tiêu phát triển bền vững, trách nhiệm môi trường hoặc theo chiến lược ESG (môi trường, xã hội, quản trị). Tín chỉ tạo ra có thể được bán trên thị trường quốc tế hoặc trong nước.

Cơ chế vận hành của tín chỉ Carbon

3. Tín chỉ carbon trong ngành quan trắc nước: Cơ hội và Thách thức

Tín chỉ carbon là các chứng chỉ có thể giao dịch, đại diện cho việc giảm một tấn khí CO2 hoặc khí nhà kính tương đương. Trong ngành quan trắc nước, các hệ thống giám sát chất lượng nước thải, nước mặt và nước ngầm đóng vai trò quan trọng trong việc xác minh giảm phát thải, từ đó tạo ra tín chỉ carbon, đặc biệt trong các dự án nước sạch, vệ sinh và sức khỏe (WASH) hoặc xử lý nước thải.

Dưới đây là phân tích chi tiết về cơ hội và thách thức khi áp dụng tín chỉ carbon trong ngành quan trắc nước tại Việt Nam

Cơ hội

Tín chỉ carbon mang lại nguồn tài chính bền vững, đặc biệt cho các dự án nước sạch và vệ sinh (WASH), với tiềm năng tạo ra hơn 1,6 tỷ tấn CO2e tín chỉ mỗi năm, tương đương 160 tỷ USD đầu tư trong hai thập kỷ tới (theo báo cáo từ Millennium Water Alliance, 2024). Các hệ thống quan trắc nước giúp đo lường giảm phát thải, như khí metan từ nước thải, và hỗ trợ đạt SDG 6. Công nghệ hiện đại như IoT và blockchain giúp tăng tính minh bạch, thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân.

Thách thức

Chi phí triển khai và chứng nhận tín chỉ carbon có thể cao, chiếm 5-10% doanh thu hàng năm. Yêu cầu kỹ thuật phức tạp đòi hỏi công nghệ tiên tiến và đào tạo nhân sự. Giá tín chỉ carbon biến động, ảnh hưởng lợi nhuận, và có nguy cơ greenwashing nếu không đảm bảo tính bổ sung.

Khuyến nghị chiến lược

Đầu tư vào công nghệ DMRV: Áp dụng các công nghệ như cảm biến IoT, blockchain và GIS để nâng cao tính minh bạch và chính xác của dữ liệu quan trắc.

Hợp tác quốc tế: Liên kết với các tổ chức như Asian Development Bank (ADB), World Bank, hoặc Gold Standard để tham gia các dự án WASH và tín chỉ carbon.

Đào tạo nhân sự: Đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên về các tiêu chuẩn tín chỉ carbon và công nghệ quan trắc tiên tiến để đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế.

Tập trung vào khu công nghiệp: Mở rộng dịch vụ tại các khu công nghiệp, nơi nhu cầu quan trắc nước thải đang tăng cao. Đề xuất các gói dịch vụ tích hợp bao gồm tư vấn về tín chỉ carbon.

Vận động chính sách: Hợp tác với Bộ Tài nguyên và Môi trường để thúc đẩy các chính sách hỗ trợ tích hợp quan trắc nước vào thị trường carbon, đặc biệt khi Việt Nam đang xây dựng sàn giao dịch carbon (2050).

4. Thị trường tín chỉ carbon ở Việt Nam

Dựa theo Nghị định 06/2022/NĐ-CP, dự thảo đề án " Phát triển thị trường carbon tại Việt Nam" đưa ra lộ trình xây dựng và phát triển thị trường tín chỉ carbon rõ ràng, cụ thể:

Từ nay đến hết năm 2027, tập trung hoàn thiện khung pháp lý và triển khai các bước chuẩn bị cần thiết để phát triển thị trường carbon nội địa.

Xây dựng các quy định quản lý tín chỉ carbon, đảm bảo đồng bộ với pháp luật trong nước và phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Ban hành quy chế vận hành khu vực mua bán khí thải, làm nền tảng cho việc hình thành thị trường carbon vận hành minh bạch, hiệu quả.

Thí điểm cơ chế mua bán bù đắp tín chỉ carbon tại các khu vực có tiềm năng phát thải thấp hoặc khả năng hấp thụ cao, đồng thời chủ trì triển khai cơ chế trao đổi tín chỉ carbon quốc gia và quốc tế.

Thành lập và vận hành thử nghiệm sàn giao dịch tín chỉ phát thải từ năm 2025, tạo điều kiện kết nối giữa bên phát thải và bên giảm phát thải hoặc hấp thụ khí nhà kính.

Tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực và nhận thức cho các bên liên quan về thị trường carbon và tiềm năng kinh tế của việc tham gia cơ chế này.

Từ năm 2028, chính thức vận hành kho tín chỉ carbon quốc gia, lưu trữ và quản lý dữ liệu về lượng phát thải và tín chỉ giao dịch, phục vụ công tác theo dõi và minh bạch hóa thị trường.

Theo ước tính, thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam có tiềm năng rất lớn, với khả năng bán ra khoảng 57 triệu tín chỉ cho các tổ chức quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế xanh mà còn mang lại nguồn thu đáng kể cho các ngành, địa phương có khả năng giảm phát thải hiệu quả.

Liên hệ với chúng tôi:

Công ty cổ phần thiết bị công nghệ AQUA

Văn phòng đại diện: 23 Đường Số 4, Cư Xá Chu Văn An, Phường Bình Thạnh, TP.HCM.

Văn phòng giao dịch: Số 2 đường 5, Khu phố 67, Phường Hiệp Bình, TP HCM.

Hotline: 0909 246 726

Tel: 028 6276 4726

Email: info@aquaco.vn